„Dopóki piłka w grze, wszystko jest możliwe” – mawiał Kazimierz Górski, legendarny trener polskiej reprezentacji w piłkę nożną. Te słowa najlepiej oddają emocje, które odczuwa się na piłkarskim boisku. Chcesz się o tym przekonać i spróbować swoich sił w meczu piłki nożnej? A może pragniesz dołączyć do grona kibiców? Pomożemy Ci się do tego przygotować – poznaj zasady piłki nożnej!
Spis treści
Zasady gry w piłkę nożną – co warto wiedzieć?
Futbol to światowa potęga. O tym, jak wiele osób emocjonuje się tym sportem, świadczą najlepiej statystyki oglądalności tej dyscypliny. Dla przykładu finał Mistrzostw Świata w Katarze obserwowało 11,6 miliona Polaków!
Popularność piłki nożnej to nie jedyny powód, dla którego warto znać przepisy gry w piłkę nożną. Jakie są zalety uprawiania tej dyscypliny?
- Nauka zasad fair-play oraz współpracy z innymi osobami,
- wzmocnienie kondycji i sprawności całego ciała,
- praca nad koordynacją ruchową,
- dotlenienie organizmu – duża dawka ruchu na świeżym powietrzu,
- możliwość zdobycia przyjaciół na całe życie.
Według badań, przeprowadzonych przez Kantar Media na zlecenie UEFA (Unia Europejskich Związków Piłkarskich) w 2019 roku, 18 proc. Polaków gra w piłkę nożną. Zainteresowanie futbolem deklaruje z kolei 70 proc. społeczeństwa. Chcesz stać się jednym z nich? Sprawdź zasady gry w piłkę nożną.
Przepisy gry w piłkę nożną – ciekawostki
Piłka nożna to nie tylko najpopularniejsza gra zespołowa na świecie, ale także jedna z najstarszych. Historycy doszukują się jej początków w starożytnych cywilizacjach Japonii, Chin, Grecji oraz Rzymu. Reguły gry były różne (w zależności od regionu), a często ustalano je przed samym meczem. Pierwsze spisane zasady piłki nożnej pochodzą z 1845 r. z Rugby School w Anglii.
Przez kolejne dziesięciolecia następowało ujednolicanie reguł, jakimi ma rządzić się piłka nożna. Zasady, które znamy dzisiaj, zostały uzgodnione oraz są modyfikowane przez specjalnie powołaną do tego organizację – Międzynarodową Radę Piłkarską (IFAB), którą założono w 1882 roku.
Jakie ciekawostki na temat futbolu warto jeszcze poznać?
- Piłka nożna w obecnym kształcie wywodzi się z Wielkiej Brytanii,
- najstarszy klub piłkarski to brytyjski FC Sheffield, założony w 1857 roku,
- FIFA zrzesza aż 211 narodowych federacji piłki nożnej,
- pierwsze, specjalne obuwie do piłki nożnej (tzw. korki) zaprojektowano w 1920 roku,
- piłka do futbolu, jaką znamy do dziś powstała w latach 50. XX wieku.
Żeby wiedzieć, jak grać w piłkę nożną musisz również znać przepisy formalne oraz piłkarską terminologię. Możesz o tym przeczytać poniżej.
Podstawowe zasady piłki nożnej
Zasady gry w piłkę nożną są precyzyjne i bardzo szczegółowe. W grze tej dwie drużyny usiłują zdobyć jak największą ilość punktów, uzyskiwanych przez wbijanie piłki do bramki przeciwników. Zawodnicy mają na to określoną ilość czasu. Jak dokładnie to wygląda?
Mecz składa się z dwóch części, a każda z nich trwa 45 minut. Między pierwszą a drugą połową meczu odbywa się przerwa trwająca 15 minut. Sędzia może przedłużyć czas trwania każdej połowy. W meczu pucharowym decydującym o awansie jednej z drużyn do kolejnej fazy rozgrywek lub w spotkaniu finałowym w przypadku remisu odbywa się dogrywka: dwa razy po 15 min z 5-minutową przerwą pomiędzy kolejnymi częściami.
Jeśli dogrywka nie wyłoni zwycięzcy, ma miejsce seria rzutów karnych: po 5 dla każdej drużyny. Seria kończy się w momencie, gdy jeden z zespołów uzyska więcej trafień, niż jest w stanie uzyskać drugi zespół (po wykorzystaniu wszystkich 5 wrzutów). Jeśli po 5 seriach nadal jest remis. Wtedy drużyny wykonują rzutu karne do momentu uzyskania przewagi, przy założeniu, że oba zespoły oddały tyle samo strzałów.
Mecz piłki nożnej odbywa się na podzielonym na dwie połowy boisku. Na jego powierzchni są rozrysowane białe linie, oznaczające jego granice: dłuższe linie nazywa się bocznymi, a krótsze – bramkowymi. Co ważne, boisko zawsze ma kształt prostokąta. Jego wymiary wynoszą 105 m długości oraz 68 m szerokości w rozgrywkach międzynarodowych). W przypadku amatorskich zmagań dopuszcza się możliwość modyfikacji wymiarów pola gry. Jednak zawsze musi ono mieć długość pomiędzy 90 a 120 metrów oraz szerokość pomiędzy 45 a 90 metrów. Przy czym boisko zawsze musi być dłuższe niż szersze.
Słownik pojęć piłki nożnej
Jak grać w piłkę nożną? Z pozoru, gra nie wydaje się mocno skomplikowana. Rządzą nią jednak określone reguły, bez znajomości których niemożliwe jest kibicowanie oraz uczestnictwo w meczu.
Aby dobrze zrozumieć piłkę nożną, należy poznać podstawowe piłkarskie pojęcia. Są to:
- aut – wybicie piłki poza linię boczną boiska, grę wznawia drużyna przeciwna do tej, której piłkarz jako ostatni dotknął piłki przed jej wyjściem poza linię boczną;
- arbiter – sędzia posiadający uprawnienia odpowiadające poziomowi rozgrywek, pomagają mu sędziowie asystenci (przemieszczają się wzdłuż bocznych linii boiska), ci potocznie bywają nazywani „liniowymi”;
- faul – wszelkie agresywne i niesportowe zachowania, zabronione jest m.in. blokowanie zawodników bez walki o piłkę oraz odbieranie piłki w nieprzepisowy sposób, faul w obrębie pola karnego może skończyć się przyznaniem rzutu karnego przeciwnikom;
- rzut karny – jest przyznawany przez arbitra w przypadku istotnych przewinień w polu karnym, wykonuje go piłkarz, oddając strzał z odległości 11 m od bramki;
- rzut rożny – wykonywany jest z narożnika boiska, w sytuacji, kiedy broniąca bramki drużyna wybije piłkę poza końcową linię boiska;
- rzut wolny – wznowienie gry w wyniku przewinienia, wykonywane przez poszkodowaną drużynę;
- spalony – kiedy piłkarz w trakcie podania znajduje się na połowie przeciwnika oraz jednocześnie jest bliżej linii bramki niż piłka i przedostatni zawodnik drużyny przeciwnej.
Jak widać, przepisy gry w piłkę nożną szczegółowo określają rodzaje rzutów oraz dopuszczonych zachowań na boisku. Ich przestrzegania pilnuje arbiter, który za nieprzepisowe zachowania może przyznać żółtą lub czerwoną kartkę. Po przyznaniu czerwonej zawodnik musi opuścić boisko, a jego drużyna kontynuuje grę w zmniejszonym składzie.
Zawodnicy i ich zadania na boisku
Liczba zawodników biorących udział w meczu to podstawowa sprawa w przypadku każdej gry zespołowej, takiej jak piłka nożna. Zasady są tu bardzo proste: drużyna składa się z 11 graczy. Ich liczba może się zmniejszyć, jeśli któryś z zawodników otrzyma czerwoną kartkę lub w sytuacji, kiedy trener wykorzysta przysługującą mu pulę zmian (5 na każdy mecz), a gracz dozna kontuzji. Sędzia kończy zawody, jeśli choć jedna z drużyn liczy mniej niż 7 zawodników.
Zawodnicy znajdujący się na boisku pełnią ściśle określone role, wynikające z ich predyspozycji i możliwości. Wygląda to następująco:
- bramkarz – broni bramki, porusza się w obrębie pola karnego, jako jedyny może przepisowo chwytać piłkę rękoma;
- napastnicy (formacja ofensywna) – ich zadaniem jest atakowanie bramki, znajdują się na pozycjach najbliższych w stosunku do bramki przeciwników, najczęściej strzelają najwięcej goli;
- obrońcy (formacja defensywna) – bronią dostępu do bramki, zatrzymują ataki oraz wspierają bocznych pomocników, ich pozycje są najbardziej cofnięte (biorąc pod uwagę bramkę przeciwników);
- pomocnicy – zajmują pozycje po obu stronach boiska, ich zadania wynikają z taktyki drużyny (mogą być ofensywne lub defensywne);
- rozgrywający – najczęściej gra w środku pola, jego rolą jest kreowanie gry, zabezpieczenie obrony oraz rozpoczynanie akcji;
- kapitan – mentor drużyny, bierze udział m.in. w losowaniu połowy boiska oraz rozwiązywaniu problemów w trakcie meczu.
Zasady piłki nożnej nie rozstrzygają dokładnego podziału zawodników: to trener decyduje o ilości graczy ofensywnych i defensywnych. Zależy to zatem od jego koncepcji i założeń taktycznych na dany mecz.
Jak grać w piłkę nożną? Pamiętaj o wyposażeniu!
Jeśli zamierzasz spróbować swoich sił na piłkarskim boisku, musisz pamiętać, że niezbędne jest do tego odpowiednie dobranie odzieży oraz akcesoriów. Dotyczy to także najmłodszych. W przypadku, kiedy chcesz zapisać swoje dziecko na zajęcia piłkarskie (czy też planujesz trenować je samodzielnie), odpowiednie obuwie i ubrania to podstawa!
Dobrej jakości strój i akcesoria oczywiście nie nauczą Cię jak grać w piłkę nożną, ale za to zwiększą komfort oraz zabezpieczą przed kontuzjami. Co zatem należy kupić? Sprawdź, czy na Twojej liście zakupów są takie akcesoria jak:
- piłka nożna – najlepiej wytrzymała, z kilkuwarstwowym podszyciem;
- buty piłkarskie – dobrane do rodzaju nawierzchni (korki na boisko trawiaste, halówki na halę), sznurowane, z elastycznym kołnierzem oraz anatomicznym zapiętkiem;
- odzież piłkarska – warto zdecydować się na cały komplet, składający się z koszulki, spodenek i getrów piłkarskich wykonanych ze specjalnych, odpornych na wilgoć materiałów (np. z szybkoschnącego poliestru), przyda się też bluza i długie spodnie dresowe;
- ochraniacze piłkarskie – ochraniacze na piszczele zabezpieczą golenie przed uderzeniami piłki oraz ciosami rywali, muszą być odpowiednio twarde i jednocześnie elastyczne (dzięki temu będą skuteczne i wygodne);
- torba piłkarska – pojemna, w końcu musi się w niej zmieścić cały sprzęt treningowy.
Jeśli planujesz intensywnie trenować na swoim podwórku lub wyposażasz boisko piłkarskie, musisz zainwestować również w bramki piłkarskie, pachołki treningowe, chorągiewki liniowe, gwizdki sędziowskie, płotki treningowe oraz znaczniki. W przypadku bramkarza konieczny jest też zakup rękawic piłkarskich.
Przygotuj się i zdobywaj gole!
Miłość do piłki nożnej często trwa całe życie i nie mają na nią wpływu sukcesu lub porażki ulubionej drużyny. Znając zasady piłki nożnej, możesz przystąpić do treningów, zdobywając nową pasję. Zanim tak się stanie, pamiętaj jednak żeby zadbać o swoją wygodę i bezpieczeństwo – sprawdź ofertę sklepu Sport-Shop. Znajdziesz u nas wszystko, czego potrzebujesz, aby trenować i grać w piłkę nożną. Profesjonalna odzież i akcesoria czekają na Twoje pierwsze gole!
