Zanim ruszysz na górski szlak, musisz odpowiednio się do tego przygotować. To ważne nie tylko dla Twojej wygody, ale też bezpieczeństwa. Co zabrać na wyjazd w góry, aby być gotowym na różne sytuacje? Sprawdź poniższy poradnik i wykorzystaj wskazówki naszych ekspertów.
Spis treści
Zaczynasz przygodę z górami? Przygotuj się do tego odpowiednio!
Według statystyk TOPR, w latach 2016-2021 w drodze na Rysy (powyżej Czarnego Stawu) doszło do 199 wypadków. Ponad 10 proc. z nich (dokładnie 21) zakończyło się śmiercią turysty. Pokazuje to, jak ostrożnie należy podejść do tematu górskich wypraw. Wiele z tych tragedii, nigdy by się nie wydarzyło, gdyby turyści śledzili komunikaty pogodowe, dobrali szlak do stopnia swoich umiejętności oraz dobrze przygotowali się do wędrówki.
Jeśli jest to Twoja pierwsza, górska wycieczka, zdecyduj się zatem na mniej wymagające szlaki oraz załóż, że ich pokonanie zajmie więcej czasu, niż przewidujesz. Dobieraj trasy położone na niewielkiej wysokości i tereny bez ekspozycji. Przeanalizuj również, co spakować na wyjazd w góry.
Szczególnie ważne jest, żeby:
- dostosować odzież do pory roku,
- sprawdzić prognozę pogody (monitoruj ją przez cały czas – góry potrafią zaskoczyć),
- zaplanować dokładnie trasę wycieczki razem z noclegami i postojami (wyliczając czas wędrówki, weź pod uwagę panujące warunki pogodowe),
- przygotować dokładną listę, posegreguj bagaż według kategorii: odzież, akcesoria, apteczka, żywność.
Ze względu na wysoką dynamikę zmian pogodowych zawsze bierz pod uwagę możliwość zawrócenia mimo nieosiągnięcia celu podróży.
Co wziąć w góry? Zacznij od podstaw
Kompletując listę tego, co zabrać w góry, zacznij od obuwia, odzieży, plecaka i ekwipunku. Poniżej znajdziesz szczegółowe informacje na temat odpowiedniego zaopatrzenia.
Obuwie
Podstawą wyposażenia na górską wyprawę jest obuwie, które ma w tym przypadku wiele zadań do wykonania. Wymieńmy choćby ochronę stóp przed różnorodną nawierzchnią, amortyzację wstrząsów, stabilizację kostki, zapewnienie przyczepności, zapewnienie komfortu termicznego oraz odprowadzanie wilgoci. Co ważne, złe obuwie nie tylko spowoduje dyskomfort, ale może też uniemożliwić dalszą wędrówkę i zagrozić Twojemu bezpieczeństwu.
Jakie buty zabrać w góry? Najlepiej obuwie trekkingowe, które jest dedykowane pieszym wędrówkom na wymagającym terenie. Istnieje wiele rodzajów takiego obuwia. Wybierając odpowiednie dla siebie, zwróć więc uwagę na warunki pogodowe, rodzaj szlaku i sprzętu, które zabierasz.
- Jeśli wybierasz się na stosunkowo równy teren (np. w doliny), odpowiednie będą niskie buty trekkingowe przed kostkę ze średnio twardą podeszwą, która poradzi sobie na mieszanej nawierzchni,
- jeśli planujesz długi marsz z plecakiem ważącym kilka lub nawet kilkanaście kilogramów, wybierz cięższe buty z bieżnikowaną podeszwą,
- jeśli trasa jest wymagająca, o podwyższonym stopniu trudności, niezbędne będą wysokie buty trekkingowe, które stabilizują nie tylko stopę, ale również kostkę,
- jeśli w górach ma występować śnieg i lód, konieczne będzie zimowe obuwie trekkingowe z wysoką cholewką i wodoodporną membraną. W tym przypadku wyposaż się również w raczki oraz kijki trekkingowe.
Odzież
Jak powinien wyglądać górski ekwipunek pod względem odzieży? Najlepiej zdecydować się na ubiór „na cebulkę”. Zyskasz w ten sposób możliwość zdejmowania lub dokładania kolejnych warstw. Powinny być one jak najcieńsze, dzięki czemu zabezpieczysz się przed przegrzaniem. Postaw na specjalistyczną odzież o wysokich parametrach wodoszczelności i oddychalności.
Odzieżowy niezbędnik w górach to:
- bielizna termoaktywna – chłonie wilgoć, którą szybko oddaje na zewnątrz, zapobiega przegrzaniu oraz stanowi barierę przed zimnem i wiatrem. Jest dopasowana do ciała, więc nie krępuje ruchów;
- bluzy i polary – temperatura w górach spada o ok. 0,6-1°C na każde 100 m, potrzebne są więc dodatkowe warstwy odzieży;
- kurtka typu softshell (wiatroszczelna, na lżejsze warunki) lub hardshell (wodoodporna, na chłodniejsze miesiące), z kapturem oraz oddychającą membraną;
- długie spodnie trekkingowe (o każdej porze roku!) – w chłodniejsze miesiące załóż pod spód getry termoaktywne lub wybierz spodnie typu softshell;
- akcesoria: czapka, chusta na szyję, rękawiczki, okulary przeciwsłoneczne, długie skarpety.
Zastanawiając się, co wziąć w góry, zwracaj uwagę na praktyczne rozwiązania, które mogą podnieść Twój komfort. Np. bluza może posiadać otwory na kciuki, zabezpieczające dłonie przed zimnem. Chusta na szyję (popularny buff) zastąpi czapkę, a w razie potrzeby również opatrunek.
Plecak
Planując, co zabrać ze sobą w góry, trudno pominąć tak podstawową sprawę, jak plecak. W trakcie wędrówki cały czas będziesz mieć go na plecach. Jeśli będzie niewygodny, może zepsuć całą wycieczkę.
Najistotniejsze kwestie w przypadku plecaka to:
- system nośny (tylny panel, pasy ramienne, pas piersiowy i biodrowy) – w przypadku jednodniowych trekkingów i mniejszego obciążenia wystarczy lekkie usztywnienie i profilowana pianka, na dłuższe wyprawy i przy dużej ilości ekwipunku, należy zdecydować się na plecak z dodatkową konstrukcją wspierającą plecy (stelaż);
- miękkość – tył powinien być miękko wyściełany, a im większy ciężar, tym grubsza powinna być wyściółka na plecach;
- wentylacja – zapobiegnie poceniu się pleców, zwróć uwagę na takie rozwiązania jak perforowana gąbka, kanały wentylacyjne, profilowany tył oraz szybkoschnący materiał.
W nowoczesnych plecakach systemy nośne są regulowane. Dotyczy to nie tylko wysokości pasów biodrowego i piersiowego, ale też środka ciężkości.
Idealne plecaki na wyprawy w góry powinny też posiadać klamry w pasie i na klatce piersiowej, które możesz regulować i odpinać jedną ręką oraz być wyposażone w zdejmowany pokrowiec przeciwdeszczowy. Co z pojemnością? Na jednodniowy hiking wystarczy plecak o pojemności 30 l, na weekend w górach 40-50 l, zaś na kilkudniową wycieczkę: 70-80, a nawet 100 l.
Pojemność plecaka determinuje także charakter wyjazdu – jeśli samodzielnie organizujesz nocleg i zabierasz ze sobą sprzęt do gotowania, śpiwór, bieliznę na zmianę i kilka par butów potrzebny będzie plecak ok. 80 l. Dłuższa wyprawa, podczas której będziesz nocować i żywić się w schroniskach oraz pensjonatach nie wymaga aż takiej ilości akcesoriów, więc wystarczy plecak o pojemności 40 l.
Co zabrać w góry? Kilka rzeczy, które warto spakować do plecaka
Pakując się na wyjazd w góry, przygotuj się na każdą sytuację (łącznie z przesunięciem czasu wyprawy lub nagłą awarią telefonu). Nie zapomnij o zabraniu papierowej mapy. Do pieszych wędrówek dobieraj te ze skalą 1:20 000 lub 1:30 000. W ostateczności sprawdzi się jeszcze 1:50 000. Nie musi być ona kolorowa ważne, aby była dokładna. Upewnij się, że potrafisz korzystać z mapy przed wyjściem w teren. Nigdy nie bazuj wyłącznie na mapie w telefonie lub zegarku sportowym.
Jeżeli rozważasz powrót po zmroku, spakuj do plecaka czołówkę. Na rynku znajdziesz latarki czołowe o mocy od 150 do nawet 10 000 lumenów. W praktyce w marszu w zupełności wystarczy Ci 500-700 lumenów. Pamiętaj, aby naładować akumulator czołówki przed wyjściem.
Koniecznie weź ze sobą składany nóż lub scyzoryk. Może przydać się w wielu sytuacjach – od przygotowania posiłku do piłowania drewna na ognisko. Spakuj też apteczkę ze środkami opatrunkowymi, plastrami, rękawiczkami, nożyczkami i podstawowymi lekarstwami (np. przeciwbólowe, na stłuczenia czy na oparzenia).
Nie zapomnij, że w schronisku nie zawsze znajdzie się wolne miejsce (z łóżkiem i pościelą) i może się zdarzyć, że jedynym wyjściem będzie drzemka na podłodze. Śpiwór i karimata będą wtedy Twoim ratunkiem – spakuj je, nawet jeśli zakładasz nocleg w schronisku, nie w namiocie.
Co zabrać na wyjazd w góry latem?
Pogoda latem bardziej sprzyja długim pieszym wycieczkom, jest dużo łagodniejsza, a dzień dłuższy. To dobre rozwiązanie dla początkujących turystów, którzy nie posiadają jeszcze doświadczenia i wiedzy niezbędnej do poruszania się po górach zimą.
Co zabrać w góry wiosną i latem, żeby czuć się komfortowo?
- pelerynę przeciwdeszczową,
- czapkę z daszkiem lub daszek,
- krem z wysokim filtrem SPF,
- kije trekkingowe,
- dużą ilość wody (dobrym pomysłem będzie też butelka filtrująca, którą napełnisz w strumieniach),
- przekąski (dostosowane do czasu, jaki masz zamiar spędzić na szlaku).
Co spakować na wyjazd w góry zimą?
Zimowa wyprawa górska to propozycja raczej dla zaawansowanych turystów. Jeśli planujesz taki zimowy wyjazd, zrezygnuj z trudnych szlaków i wymagających szczytów. Na przykład zamiast Tatr Wysokich, wybierz łagodne partie Beskidów.
Bądź ostrożny i sprawdź, co zabrać na wyjazd w góry zimą:
- termos z ciepłym napojem,
- przekąski wysokoenergetyczne (pomogą utrzymać energię na trasie), np. czekoladę i batony typu MRP,
- raki – nawet w niskie partie gór (na oblodzone trasy),
- nakładki na buty z kolcami (na łatwiejsze szlaki),
- zimowy krem do twarzy.
Niezbędne mogą być też dodatkowe rękawiczki – przy temperaturze poniżej -20°C należy założyć dwie warstwy rękawic, a czapkę zastąpić kominiarką. W ten sposób zmniejszasz ryzyko odmrożenia.
To warto wiedzieć przed wyjazdem w góry
Wybierając się na wyprawę, musisz wiedzieć nie tylko, co zabrać na wyjazd w góry, ale też jak zadbać o swoje bezpieczeństwo.
Pamiętaj o podstawowych zasadach:
- Sprawdzaj komunikaty pogodowe i lawinowe od GOPR-u (regularnie).
- Naucz się rozpoznawać sygnały zwiastujące zmiany pogody (np. nagła zmiana kierunku wiatru).
- Zawsze wpisuj się do schroniskowej księgi wyjść i powrotów.
- Wybieraj szlaki odpowiednie do Twojej kondycji, wiedzy i przygotowania.
- Będąc na szlaku, pilnuj jego oznaczenia i cały czas szukaj charakterystycznych punktów (w przypadku problemów, pomoże to w szybkiej lokalizacji).
- Zapisz numery alarmowe i ściągnij aplikację Ratunek (pomoże w ekspresowym wezwaniu pomocy dzięki lokalizacji GPS).
- Trzymaj się szlaku i planu wprawy.
- Ruszaj na wyprawę z samego rana.
- Obowiązkowym punktem listy, co zabrać w góry musi być apteczka pierwszej pomocy.
- Szanuj przyrodę, zabieraj ze sobą śmieci oraz nie zakłócaj ciszy.
Wiesz, co zabrać w góry? Pora na zakupy!
Wyprawa w góry to znakomity sposób na zmierzenie się z własnymi słabościami. Pamiętaj, że uda Ci się je pokonać pod warunkiem, że zadbasz o swoje bezpieczeństwo. Zanim wyruszysz na szlak sprawdź, czy masz już wszystko, co należy zabrać ze sobą. Brakujące elementy odzieży, akcesoria i sprzęt turystyczny znajdziesz w sklepie Sport-Shop. Wybierz wysokiej jakości sprzęt, dzięki któremu podołasz każdemu wyzwaniu.
