Łańcuch rowerowy to najważniejszy element napędu w jednośladzie. Jednocześnie zużywa się najszybciej, dlatego co jakiś czas trzeba go wymienić, aby zapobiec bardziej kosztownym awariom i zapewnić sobie bezpieczną jazdę. Czynność ta nie jest skomplikowana i bez problemu można wykonać ją samodzielnie. Wyjaśniamy zatem, jak wygląda wymiana łańcucha w rowerze.
Spis treści
Wymiana łańcucha w rowerze. Do czego służy łańcuch?
Łańcuch stanowi najważniejszą część układu napędowego w każdym rowerze. Przenosi ruch obrotowy i energię generowaną przez pracujące mięśnie kolarza z przednich zębatek – korb na tylne zębatki, czyli wolnobieg lub bardziej zaawansowaną i lżejszą kasetę. To dzięki tym mechanizmom rower toczy się przez chwilę nawet wtedy, gdy przestajesz pedałować, a jazda nim wymaga od Ciebie znacznie mniejszego wysiłku niż np. bieganie.
Łańcuch rowerowy składa się z połączonych ze sobą ogniw, z których każde tworzone jest przez dwie blaszki połączone sworzniem. Dzięki precyzyjnej technologii produkcji łańcuchy pomimo ruchomości ogniw zachowują sztywność i są odporne na rozciąganie. Obecnie element wykonuje się ze stali wysokogatunkowej.
W rowerach przeznaczonych do szybkiej jazdy (np. triathlonowych szosówkach) wykorzystuje się elementy tytanowe. Dzięki nim wspomniana część jest lżejsza przy zachowaniu takiego samego poziomu wytrzymałości.
Producenci posługują się niekiedy skalą twardości łańcucha, w której wyróżnia się ogniwa stalowe zwykłe (miękkie) oraz stalowe chromowane (twarde). Zasadnicza różnica polega na tym, że łańcuch twardy będzie Ci służył znacznie dłużej, ale możesz uszkodzić miękką kasetę lub wolnobieg. Dlatego zawsze dobieraj elementy napędowe tej samej twardości.
– ekspert Sport-Shop
Kiedy wymienić łańcuch w rowerze?
O tym, kiedy wymienić łańcuch w rowerze decyduje przede wszystkim nadmierne rozciągnięcie komponentu. Po pierwsze znacznie obniża się wtedy komfort jazdy, a ogniwa zaczynają przeskakiwać między zębatkami i napęd pracuje głośniej. Po drugie jazda z rozciągniętym łańcuchem to ryzyko jego zerwania. Zanim zabierzesz się za wymianę części, sprawdź, czy dochodzące z okolic układu napędu stukoty nie są wynikiem źle wyregulowanej przerzutki.
Aby ustalić, czy nadeszła pora na wymianę łańcucha w rowerze należy zmierzyć odległość między dwoma sworzniami sąsiadujących ze sobą ogniw. Pomiar należy powtórzyć dla kilku, a jeszcze lepiej kilkunastu ogniw, aby otrzymać miarodajny wynik. Upewnij się, że sprawdzasz ten sam sworzeń w sąsiadujących ogniwach (czyli np. pierwszy i pierwszy, a nie pierwszy i drugi). Odległość między nimi powinna wynosić dokładnie 1 cal (2,54 cm). Prostszą metodą jest wykorzystanie przymiaru, który kupisz w każdym sklepie rowerowym za kilkanaście złotych.
Przyjmuje się, że wymianę łańcucha w rowerze należy przeprowadzić, jeżeli jego długość zwiększyła się o 0,75-1% względem pierwotnej. W praktyce będzie to już kilka milimetrów różnicy.
Co ile wymieniać łańcuch w rowerze?
Trudno wskazać kilometraż, po którego przekroczeniu należy wymienić łańcuch. Wiele zależy od:
- stylu jazdy;
- dominującej nawierzchni i warunków (błoto, kurz, wilgoć);
- warunków przechowywania roweru;
- rodzaju wykorzystanego łańcucha (gatunku stali, powłok ochronnych);
- częstotliwości konserwacji napędu.
W praktyce graniczna wartość waha się zwykle w okolicach 1500-2000 km. Pamiętaj, że żywotność łańcucha ulegnie znacznemu skróceniu, jeżeli dopuścisz do pojawienia się na nim ognisk korozji.
Jedną ze strategii doświadczonych kolarzy jest zakup trzech łańcuchów i zmienianie ich co kilkaset (500-600) kilometrów. Dzięki temu na jednym komplecie przejedziesz znacznie dłuższy dystans niż na pojedynczym łańcuchu. Ważne jednak jest, aby elementy eksploatować równomiernie, co oznacza, że wymieniając łańcuch, zakłada się w jego miejsce inny, najkrótszy.
Należy też pamiętać o dopasowaniu klasy twardości oraz ilości przełożeń z tyłu. Ma to znaczenie zwłaszcza przy większej liczbie biegów (od 9 wzwyż), gdzie łańcuch powinien być dobrany precyzyjnie, np. 10 rzędowa kaseta współpracuje najlepiej z 10-rzędowym łańcuchem.
Część rowerzystów nie przejmuje się tym, co ile wymieniać łańcuch w rowerze i maksymalnie eksploatuje jeden układ napędu. Choć w ten sposób rzeczywiście da się zapomnieć o kilku kolejnych czynnościach w bieżącej obsłudze jednośladu, z biegiem czasu może się okazać, że po zakończeniu sezonu trzeba będzie wymienić cały układ napędu. To znacznie większy wydatek niż sam łańcuch. Być może wspomniane zaległości w serwisowaniu mają miejsce, ponieważ spora część użytkowników jednośladów nie wie, jak samodzielnie założyć łańcuch w rowerze.
Jak wymienić łańcuch w rowerze?
Tego, jak założyć łańcuch w rowerze teoretycznie możesz nauczyć się z książki lub Internetu, ale najlepiej po prostu dla wprawy w wolnym czasie wypiąć element i założyć go na nowo. Możesz to zrobić w każdym rodzaju roweru. Pomoże Ci to lepiej zrozumieć, jak działa napęd w jednośladzie. Jak wymienić łańcuch w rowerze, aby napęd działał płynnie?
Skuwacz
Do wymiany elementu będziesz potrzebował podstawowych narzędzi, czyli skuwacza, który zwykle znajduje się w każdym multitoolu dla rowerzysty. Jeśli łańcuch jest spięty spinką, otwierasz ją przy pomocy szczypiec lub zwykłych kombinerek. Które rozwiązanie będzie lepsze? Piny są trwalsze, z kolei łańcuch na spinkę wymienisz szybciej i łatwiej.
Skuwacz to nic innego jak małe imadło. Po przyłożeniu do pinu należy kręcić korbką tak długo, aż urządzenie wypchnie blokujący element.
Demontaż łańcucha rowerowego
Pierwszym krokiem jest demontaż starego łańcucha. W tym celu musisz zrzucić go na najmniejszą zębatkę i usunąć jeden z pinów łączących ogniwa. W ten sposób otworzysz łańcuch i będziesz go mógł zdjąć. Nie zapomnij sprawdzić długości elementu. Najłatwiej będzie po prostu policzyć ogniwa i odmierzyć ich dokładnie tyle samo na nowym łańcuchu. Element skutecznie skrócisz za pomocą skuwacza.
Spinka
Spinka zastępuje jedno ogniwo, ale jeśli w łańcuchu jej nie ma, na jednym końcu trzeba zostawić ogniwo wewnętrzne, a na drugim zewnętrzne, aby móc je ze sobą połączyć. Z nowym łańcuchem zawsze powinieneś otrzymać pin lub spinkę. Nie należy łączyć ogniw tym samym pinem, który był już raz wyciągany, ponieważ nie będzie on już tak samo wytrzymały.
Po odmierzeniu długości nowy komponent przeciągnij przez tryby i przerzutki, złącz ze sobą jego końce i za pomocą skuwacza załóż pin. Najłatwiej będzie Ci zacząć od przedniej przerzutki, a tylną zostawić na koniec.
Kolarze radzą, aby zostawić lekko wystająca główkę pinu dla większej stabilności. Jeżeli trzpień nie chce płynnie wejść w otwory ogniw, poruszaj delikatnie nim oraz ogniwami, które łączy. Tak jak większość nowych elementów w rowerze, również ten należy przepracować.
Może się zdarzyć, że pomimo wymiany komponent będzie pracował opornie, przeskakiwał zębatki lub hałasował. Winna może być wtedy zużyta kaseta lub niektóre jej tryby, jeśli łańcuch zacina się wyłącznie na wybranych przełożeniach.
Jak wygląda prawidłowa konserwacja łańcucha w rowerze?
Łańcuch po założeniu należy zabezpieczyć smarem rowerowym. Wprawdzie fabrycznie element jest naoliwiony, ale ta cienka warstwa preparatu ma za zadanie jedynie zabezpieczyć tę metalową część przed korozją na czas składowania w sklepie.
Najlepiej wybrać środek przeznaczony specjalnie do smarowania elementów układu w jednośladzie. Nowoczesne preparaty są projektowane tak, aby nie tylko redukować tarcie, ale także zapobiegać przywieraniu do metalowych elementów zabrudzeń, jak kurz i błoto. To szczególnie istotne, kiedy na rowerze jeździsz podczas niesprzyjającej pogody lub wybierasz teren zamiast asfaltu. W ostateczności sprawdzi się też benzyna ekstrakcyjna, choć nie jest równie uniwersalna.
Teoretycznie łańcuch możesz nasmarować i umyć bez jego zdejmowania, ale nie jest to zalecana metoda, ponieważ środki nie dostaną się we wszystkie zakamarki mechanizmu.
Zacznij rowerową przygodę ze Sport-Shop
Dzięki naszym poradom z łatwością wybierzesz rower idealny dla siebie, dowiesz się, jak wymieniać łańcuch w rowerze, nauczysz się o niego dbać i samodzielnie przeprowadzać niezbędne naprawy. Przekonaj się, że wymiana elementów napędowych wcale nie jest skomplikowana i przemierzaj nawet najdłuższe trasy bez obawy o sprzętowe awarie.
Sprawdź ofertę akcesoriów i sprzętu sportowego dostępnego w Sport-Shop i ruszaj w trasę!
